Toelichting

Toelichting op de muziek van 20 oktober a.s.

Op 20 oktober zingt Choral Voices olv Daniel Rouwkema weer een Choral Evensong in de Nieuwe Kerk Groningen. Voorganger is Pat Jackson, organist Mannes Hofsink. Aanvang 17.00 uur.

De woorden Peace I leave with you (‘Vrede laat ik u, mijn vrede geef ik u’) uit Jezus’ afscheidsrede in Johannes 14 zijn al vaak op muziek gezet. Maar de versie van Amy Beach hoor je niet zo vaak, en toch was zij bij leven een zeer bekende Amerikaanse componiste. Geboren in 1867 was het conservatorium voor haar geen optie, maar door thuislessen en zelfstudie baande ze zich toch een weg in de muziek. Haar eerste drie walsen componeerde ze toen ze vier jaar was; het eerste pianorecital volgde drie jaar later. Ze debuteerde al ruim voor haar twintigste als concertpianiste maar gaf die carrière op voor haar huwelijk. In plaats daarvan legde ze zich toe op componeren, bekend werden met name haar Gaelic Mass (Amy was van Schotse afkomst) en Mis in E Majeur.

De Preces and Responses zijn van Herbert Sumsion, die bij zijn overlijden in 1995 werd omschreven als een van de laatste nazaten van het tijdperk van Elgar. Feit is dat Sir Edward zeer te spreken was over Sumsion toen die in 1928 insprong als directeur van het Three Choirs Festival in Gloucester. Hij had, wordt wel gezegd, de gave om het beste uit de mensen te halen waarmee hij werkte. Als componist, dirigent en docent was hij bevriend met o.a. Vaughan Williams, Finzi en Howells, en misschien hoort u daar wel iets van terug in deze gezongen gebeden.

We zingen vandaag 3 psalmen. Psalm 133 in de zetting van Peter Aston, psalm 134 in die van Daniel Rouwkema en psalm 137 in een zetting van Samuel Sebastian Wesley.

Herbert Murrill staat niet speciaal bekend als een componist van kerkmuziek. Tijdens zijn korte leven schreef hij o.a. twee celloconcerten, een jazz opera en film- en theatermuziek. Hij was ‘musical director’ van een theater in Londen en Head of Music bij de BBC. Toch behoren zijn Magnificat en Nunc Dimittis in E tot de werken die na zijn overlijden in 1952 het meest worden uitgevoerd. Hij schreef ze in het laatste jaar dat hij diende bij de Intelligence Service in Bletchley Park, 1946, net na de oorlog dus. Vurige muziek met veel afwisseling en een upbeat Gloria.

Van 1928 tot 1967 was Herbert Sumsion organist van de kathedraal van Gloucester, waar in de buurt van de kade een bekend monument voor verdronken vissers te vinden is. Misschien inspireerde dat hem wel tot het schrijven van They that go out tot the sea, naar psalm 107. Met het verschil dat het in deze psalm wel goed afloopt met de vissermannen. Al worden ze flink door elkaar geschud, want de zee is in het Oude Testament bij uitstek de plaats waar je in aanraking komt met het ontzagwekkende van Gods schepping. Hier leeft bijvoorbeeld het monster Leviatan (Job), en weerspiegelt de uitgestrektheid van de zee de grootheid van haar schepper (psalm 104). In de muziek van Sumsion wordt die verklankt in pentatonische intervallen. Pentatoniek is een vijf-tonige toonreeks zonder duidelijk begin of einde. Hierdoor krijgt de muziek iets ongrijpbaars evenals de diepe zeeën. Van dit fenomeen maakte de componist Claude Debussy ook dankbaar gebruik in zijn compositie ‘La Mer.’ Laat u meenemen, uiteindelijk belandt iedereen veilig in de haven.